Ayvacık (Merkez)
Samsun'un yeşil ilçesi Ayvacık.
1990 tarihinde Ayvacık Köyü ve Keskinoğlu Köyü’nün birleşmesi ile Ayvacık ilçesi kurulmuştur. Samsun’a 62 km uzaklıktaki Ayvacık Tokat, Amasya ve Ordu illeri ile Asarcık, Çarşamba ve Salıpazarı ilçelerine komşudur.Canik Dağları’nın kuzey eteklerinde, Suat Uğurlu Baraj Gölü’nün kıyısında yer alan Ayvacık’a ulaşım, Samsun'dan Çarşamba'ya kadar Samsun-Ordu devlet karayolu ve Çarşamba'dan sonra 28 km’lik il yolu ile sağlanmaktadır. Eski tapular incelendiğinde Ayvacık’tan gezi yeri olarak bahsedildiği görülüyor.
Merkezi
Suat Uğurlu Baraj Göleti’nin kenarındaki Ayvacık’ın yolu virajlı bir yoldur. Zaman zaman rampa tırmanışları, zaman zaman da inişlerle Ayvacık’a varıyorsunuz.
Ayvacık’ın karşı kıyısında da köyleri bulunmaktadır. İki yaka arasında ulaşım küçük bir feribotla sağlanıyor. Belediye binası hemen ilçe girişindedir. Farklı bir yerleşme planı var. Kaymakamlık binası girişte, göl kenarında yer almaktadır. Ortadaki yolda alışveriş için dükkanlar dizilidir.
Göletin etrafında üç-dört tane kahvehane var. Oturup manzaraya karşı bir çay, bir kahve içmek son derece keyifli olmaktadır.
İlçenin büyük bölümü ormanlık arazidir.
Barajın etrafı da fındık ocağı yer alıyor. İlçe halkı fındık ve ormancılıktan geçimini sağlıyor.
Barajdan yayın balığı, aynalı sazan, Japon levreği, kefal çıkıyor. Ayvacık’ın büyük bölümü orman alandır.
Ancak orman vasfını kaybetmiş, alanlar zaman içinde tarım arazisine dönüştürülmüştür.
İlçe halkının %90ı tarımla, kalanı da ticaretle ve balıkçılıkla geçiniyor. Mısır, buğday, arpa ve fındık üretiyor Ayvacıklılar.
1982 yılında hizmete giren Hasan Uğurlu Yeraltı Santrali ile Suat Uğurlu Hidroelektrik Santrali ülkemizin enerji ihtiyacını karşılayan önemli santrallerden.
Çam ormanları
Ayvacık’ın özellikle Hasan Uğurlu Baraj Gölü çevresindeki çam ormanlarıyla kaplı alan piknik ve mesiresi alanları ilkbahar ve yaz mevsiminde Samsun'lular tarafından büyük rağbet görüyor.
El Sanatları
Cecim
Ayvacık’ta el sanatları denilince, ilk akla, el tezgahlarında halis yünden dokunan “cecim” geliyor. Yere sermek için dokunan kilimlere cecim derlerken, kadın ve çocukların bellerine bağladıkları bağlar da cecim olarak adlandırılıyor.
Ayvacık Mutfağı
Ayvacıkın geleneksel yemekleri "keşkek" ve "Haluç". Keşkekin yapılışı oldukça zahmetli, bir o kadar da lezzetli bir yemektir. Önce buğday özü suda iyice pişiriliyor. Bu pişirme işlemi boyunca buğday devamlı olarak karıştırılıyor ve krema kıvamına geliyor. Pişirirken içine kemiksiz, tavuk etini de koyup, et liğme liğme oluncaya kadar karıştırmaya devam ediliyor. Keşkek, kıvamına geldikten sonra üzerine tereyağı ilave edilerek servis yapılıyor.